Romaanse Poort

De Romaanse poort uit 1218-1222 is het enige overblijfsel van het Sint-Elisabethgasthuis, dat hier omstreeks 1080-1090 gesticht werd onder Hendrik III, graaf van Leuven. Na een brand in 1363 en een ingrijpende reorganisatie aan het eind van de 15de eeuw, kreeg het gasthuis immers een haast volledig nieuw gebouwenbestand. De Romaanse poort verleent nu toegang tot het cultureel centrum.

De Romaanse poort heeft een rondboogportaal uit witte zandsteen en donkergrijze Doronikse kalksteen, met rijk beeldhouwwerk uit het begin van de 13de eeuw. De overige gebouwen omvatten een laatgotische kapel (1490-1515), een gerestaureerde kloostervleugel met delen van het oude pand (16de eeuw), een oostvleugel van het gotische kloosterpand, een neoclassicistisch hospitaal (1840-1868) en een gerestaureerde hoeve.
Het wagenhuis is recent gerestaureerd tot een concert- en toneelzaal. Binnen bewaart het gotische kloosterpand zesdelige kruisgewelven en een lavatorium. Er zijn keukens en werk- en leefkamers van de zusters uit de 17de-18de eeuw. De classicistische refter werd in zijn oorspronkelijke tinten herschilderd. De trapzaal naar de zolderverdieping is met rocailles in stucwerk en in houtsnijwerk versierd. Het 'Monseigneurskwartier' is behangen met goudleer en met beschilderd linnen.