Gesprek - Tussen ecologie, rechtvaardigheid en architectuur

In gesprek over ecofeminisme met Philsan Osman en Jolein Bergers - PAF x S&A

Wat kunnen we leren van ecofeminisme voor de architectuurpraktijk en stadsmaken? Hoe kan zorgzaamheid een leidend principe zijn voor wat we ontwerpen én hoe we ontwerpen? ​PAF en S&A nodigen Philsan Osman uit in Leuven. Als onderzoeker en auteur van ‘Voor wie willen we zorgen?’ deelt ze haar visie op ecofeministisch denken, en de verwevenheid van de ecologische crisis en sociale onderdrukking. Vervolgens geeft Jolein Bergers toelichting over haar werk waarin ze Brussel als een ‘Levende Stad’ beschouwt en probeert meer-dan-menselijke relaties te verweven in ruimtelijke planningsprocessen. We gaan met Philsan, Jolein en alle deelnemers in gesprek, en delen ideeën en ervaringen over hoe ecofeminisme een inspiratiebron kan zijn voor het bouwen aan een meerstemmige en rechtvaardige architectuursector.

In ‘Voor wie willen we zorgen? Ecofeminisme als inspiratiebron’ zet Philsan Osman, samen met haar co-auteurs Dirk Holemans en Marie-Monique Franssen, ecofeminisme als politiek denkkader uiteen. Een van de belangrijkste inspiratiebronnen voor het ecofeministisch denken was de Indiase Chipko-beweging, waar een groep vrouwen zich inzette voor de bescherming van hun leefomgeving en gemeenschap. Ecofeminisme heeft als uitgangspunt dat milieuvernietiging en sociale onderdrukking dezelfde oorsprong hebben en verkent relaties van dominantie tussen mensen onderling en tussen mensen en de aarde. Als tegenwicht stellen de auteurs verbondenheid en zorgzaamheid centraal. Zorg voor de gemeenschap, voor de natuur en mensen als deel daarvan.

Tijdens deze gespreksavond zet Philsan Osman in vogelvlucht het ecofeminisme uiteen en gaat ze in op haar onderzoek dat zich richt op dekoloniale ecologie en intersectionaliteit. Daarna praat Jolein Bergers over haar werk waarin ze Brussels als een ‘Levende Stad’ beschouwt. We vervolgen in een open gesprek met alle aanwezigen over welke betekenis verweven ecofeministisch denken kan hebben in de architectuurpraktijk.

Philsan Omar Osman (zij/haar) is promovendus aan de Open Universiteit in Nederland en mede-auteur van Voor Wie Willen We Zorgen: Ecofeminisme als Inspiratiebron (EPO, 2021). Haar werk beweegt zich rond intersectionaliteit en dekoloniale ecologieën. Ze start een onderzoek op binnen het Innovating for Resilience programma, dat zich richt op de manier waarop gemarginaliseerde gemeenschappen in de Lage Landen bijdragen aan innovatieve en inclusieve duurzaamheidstransities. Philsan Omar Osman is afkomstig uit Somalië, is schrijver, activist en community builder.

Jolein Bergers (zij/haar) behaalde haar doctoraat in de architectuur aan de KU Leuven. In haar werk beschouwt ze Brussel als een 'Levende Stad', waar plantaardig, dierlijk en menselijk leven voortdurend op elkaar inspelen en met elkaar in interactie gaan. Aan de hand van een 'Rubber Boots Design Anthropology', dat veldwerkmethodes uit de ecologie, antropologie en ontwerpwetenschappen combineert, probeert ze deze meer-dan-menselijke relaties te verweven in ruimtelijke planningsprocessen. Hiervoor werkt ze samen met verschillende burger -en natuurverenigingen op gecontesteerde sites van stedelijke natuur. Naast haar activiteiten als onderzoeker is Jolein ook deeltijds aan de slag bij Blikveld, een vakvereniging voor tuin -en landschapsarchitectuur, waar ze verantwoordelijk is voor de organisatie van de Blikveld arena en verschillende kennisateliers.

Hoe ziet de avond eruit?

19u00 - 19u30   We heten je welkom bij Huis Delsart met koffie/thee en iets lekkers.19u30 - 19u45   Welkom en inleiding19u45 - 20u30   Lezing en gesprek met Philsan Osman20u30 - 21u45   Gezamenlijk gesprek over ecofeminisme en architectuur21u45   Napraten met een drankje00 - 19u30 We heten je welkom bij Huis Delsart met koffie/thee en iets lekkers.

We zorgen voor een aangename avond met fijne gesprekken, maken ruimte voor ieders bijdrage, en dragen zorg voor ieders privacy. Je bepaalt steeds zelf wat je wilt bijdragen, in gesprek of geschreven. Je hoeft geen voorkennis te hebben, voel je welkom!

SAMENWERKING PAF x S&A Deze gespreksavond markeert de start van een samenwerking tussen PAF en Stad & Architectuur, waarin ze in en rond Leuven bouwen aan een architectuurcommunity rond inclusieve waarden.

S&A (Stad en Architectuur vzw) is een architectuurcultuurorganisatie die informeert, sensibiliseert en reflecteert over architectuur en ruimte. S&A maakt architectuur zichtbaar, tastbaar en bespreekbaar en wil zo een positieve bijdrage leveren aan de transitie naar een duurzamere en sociaal rechtvaardige leefomgeving.

PAF (platform voor architectuur & feminisme) is een community waar vrouwen, en iedereen die zich betrokken voelt, kennis en ervaringen delen over de architectuursector in Vlaanderen en daarbuiten. We spreken over hoe de werkcultuur en vastgeroeste normen in de sector het gebrek aan perspectieven mede veroorzaken, én over hoe we vanuit alternatieve, feministische waarden kunnen vormgeven aan de architectuurpraktijk.

Huis Delsart, een voormalig winkelpand aan de Bondgenotenlaan in Leuven, was ooit een lederwarenzaak, gerund door de vrouwen van de familie Delsart. Het pand is nu eigendom van het Stadmakersfonds, dat de visie van Martine Delsart voortzet: het erfgoedpand nieuw leven inblazen met een focus op vakmanschap, tastbaarheid en authenticiteit. In november organiseert Huis Delsart activiteiten die vrouwelijk ondernemerschap centraal stellen. Een ideale locatie om samen het gesprek aan te gaan over ecofeminisme in relatie tot architectuur en ruimte.